İZAFİYET

-

Küçük Tiyatro'yla Tanışma





Albert Einstein’ın evine tek perdelik bir oyunla misafir oluyoruz. Profesör, seyircilerini oyunun isminden beklenmedik bir sıcaklıkla kucaklıyor, karmaşık formülleri ve buluşlarını bu oyunda özel hayatının olabildiğince gerisinde tutuyor.

Ankara Devlet Tiyatrosu, Küçük Tiyatro sahnesinde izlediğim bir oyun “İzafiyet”. Ağır bir metinden ve sanatsal ögelerden uzak, yorucu olmayan fakat düşündüren keyifli bir oyun. Seyircinin sorgulamasını istediği şey ise açık: Bilim insanları ve sanatçılar gibi, topluma bir noktada dokunmuş kimselerin profesyonel kişilikleri, karakterlerinden bağımsız mı değerlendirilmelidir?

Oyun genç bir kadının gazeteci olduğunu söyleyerek Einstein’dan röportaj istemesiyle başlar. İkili, Einstein’ın çalışma odasında geçen konuşmalarına röportaj minvalinde başlayıp sohbet havasında devam eder. Gazeteci kadının sorduğu soruların gittikçe spesifik konular çevresinde yoğunlaşması ise ikili arasındaki ilişkiyle ilgili bir gizemi beraberinde getirecektir.

Gazeteci kadının söylemlerine göre Einstein, çok başarılı bilim insanı kişiliğinin tersine ailesine gereken değeri göstermeyen ilgisiz ve yetersiz bir baba/eş’tir. Eşinin hamileliği süresince yanında olmamış, doğan çocuğunu bir kere bile görmemiştir. Gazeteci kadın profesörün kötü bir insan olduğunu, bu yüzden yaptığı işlerin kendisine kazandırdığı ünü ve insanların gözündeki konumunu hak etmediğini savunur. Profesör ise ortaya koyulan işin veya sanatın, onu ortaya koyan insanın karakterinden ve hayatından bağımsız bir noktada durduğunu düşünmektedir. Oyunun sonucunda hiçbir taraf haklı çıkarılmaz, sadece iki zıt fikir çarpıştırılmıştır.

Oyunu izledikten sonra da bu konu hakkındaki fikirlerim değişmedi açıkçası. Ben kişilerin eserlerinden bağımsız tutulması gerektiğini düşünenlerdenim. Bu oyundan sonra aynı konuyla ilgili farklı bir pencere daha açtım zihnimde: Kişiliği değer yargılarımızla örtüşmeyen insanların ortaya koyduğu şeyler bazen amacının da ötesinde daha geniş bir perdeden gözlenerek değerlendirilmelidir. Oyunda verilen icat örneği sayesinde bu düşünceyi somutlayabilirim sanıyorum. Oyunda Einstein, kendi gözüyle verdiği bir örnekte silahların icadından bahsediyor. Bir tarafta iyi bir amaca hizmet etmeyecek olan silahların yapılması; diğer taraftaysa bu icatlar sırasında kurulan yeni mekanizmalar, bulunan farklı bilimsel yenilikler var. Sadece bir kötü amacın yol açabileceği onlarca yararlı yeni fikir ve bir sürü teknoloji harikası... Aslında bu durum da kötü insanın eseri/icadı değersizdir algısının yanlışlığıyla örtüşüyor fikrimce.

Oyunda üç karakter yer alıyor ve olaylar bir mekanda işleniyor. Oyunun metninde genel olarak diyalog ve soru-cevap üzerine yoğunlaşılmış. Oyun yaklaşık iki saat sürüyor. Konusuna göre işlenişi biraz ağır. Diyalogların genel havası oyunu boğmasa da bazı kısımlar oyunun özünden uzaklaşarak daha uzun sürmesine sebep olmuş. Dekorasyon oldukça samimi. Oyunculuklar başarılı. Küçük Tiyatro’nun sahnesineyse denecek yok. Gerek duvarlarının renkleri gerekse aydınlatması, adı gibi küçük bu salonu âdeta bir samimiyet abidesine çeviriyor.

 

küçük tiyatro sahnesi,ankara




Ece Aslan


Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

İÇ ÇÖZÜMLEME

-
  Aylar önce beynimin etini kemirip içerimde hüküm süren bütün endişeler şimdi gözlerimden çok uzak noktalarda gölgeleşiyor. Çünkü bana endişelerimin ürünü olarak sunulan hiçbir kapıdan geçmedim.    Hayat kendini tekrar eden bir plak gibi yerleşiyor zihnimizde. Her sabah, her akşam, her yağmurun yağışı aynı geliyor yaşanırken. Ama tüm bu sıradanlıkların ardında sürekli yenilenen bir kendimiz beliriyoruz. Bu yenilenme, devinim öyle sessiz ki aynı olan her sabahın ve akşamın ardına gizlenerek onu engellememizden koruyor kendini sanki. Biz insanlar konfor alanlarımızın bağımlılarıyız. Duvarlarımızın griliği hoşumuza gidiyor. Zamanı gelince o duvarların tek bir çıkışı olsun diye umuyor, yapma ihtimalimizin doğacağı seçimlerden uzaklaştırıyoruz kendimizi. O zaman geliyor, önümüze her biri farklı bir dünyanın ürünü olan onlarca kapı açılıyor. Hep görüş alanımızdaki iki-üç kapıyı süzerken biz; elimizdeki anahtar tam arkamızda, bir kere hayalini bile kurmadığımız o kapıyı açıyor ...
Read more »

h(üzün)tü

-
hüzün’lere gizli bir hayranlık beslemem üzerine acı ve ağrı arasındaki bağla aynıdır üzüntü ve hüzün arasındaki. üzüntü parlayıp söner, hissettirir varlığını, bir etkisi, görünürlüğü vardır. sahibinin bir yerindedir ve orada olduğu için önemlidir bir anlamda. umursanan bir yapısı vardır, zihni ele geçiren. çözülmesi, çözümlenmesi, çözümü muhakkak aranması ve bulunması gereken bir hastalık yahut hastalıklı bir düşünce gibidir. hüzünse mütemadiyen her yerdedir. koldan gövdeye kök salar gibi derinden hükmünü ilan eder. sözsüz ve sessiz bir hükümdür bu. görünmez, konumlanamaz bir hâli vardır hüznün. biçimlendirilmesi emek ister. biçim verildiğinde kendini dönüştürecek, yeni formlara sokacak, varlığını her zaman farklı bir zihin yapısıyla besleyerek var olacaktır. hüzün bir evlat gibi bağrına sokulandır. bir parçan gibi içinden, özündendir. kalbi yormaz, onun sahibidir artık. üzüntüyse yıpratır bedeni. fiziksel bir yıpranış gibi acılıdır. yaralar açar, kabuk bağlar, kanar ve kurur. hüzün bi...
Read more »